Απόσπασμα ομιλίας του Προέδρου της Επιτροπής Δεοντολογίας & Βουλευτή Ν.Δ. Β' Πειραιά κ. Γ. Τραγάκη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής
Απόσπασμα του Προέδρου της Επιτροπής Δεοντολογίας & Βουλευτή Ν.Δ. Β' Πειραιά κ. Γιάννη Τραγάκη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής με θέμα ημερησίας διάταξης: Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΑΓΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, όταν μας ανετέθη με το συνάδελφο κ. Τσούρα να υποβάλουμε μια έκθεση – εισήγηση για τις Μ.Κ.Ο. αποφασίσαμε να λειτουργήσουμε ξεχωριστά, χωρίς συνεργασία. Να βγάλουμε τα πρώτα συμπεράσματά μας και μετά να βρεθούμε, ώστε να δούμε πού συμπίπτουμε και πού αποκλίνουμε.
Σας πληροφορώ, λοιπόν, ότι αν μελετήσετε τα δύο κείμενα, θα δείτε ότι συγκλίνουμε σχεδόν σε όλα. Το θέμα των ΜΚΟ είναι τεράστιο. Καλώς το ανοίξαμε και πιστεύω ότι η Κυβέρνηση θα προχωρήσει σε νομοθετική πρωτοβουλία μετά την εισήγηση που θα κάνουμε σήμερα εδώ στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Θέλω να συγχαρώ τον κύριο Γιαννή για την πολύ καλή εργασία που έκανε με τους συνεργάτες του για αυτό το θέμα. Δυστυχώς την εισήγηση του την έλαβα, εγώ προσωπικά, χθες και δεν πρόλαβα να την μελετήσω απλώς την ξεφύλλισα.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ(Πρόεδρος της Επιτροπής) : Δεν είναι πολύ διαφορετική με αυτήν που έχετε κάνει εσείς και ο κύριος Τσούρας. Αυτό το οποίο μένει είναι να καταλήξουμε στο δια ταύτα μετά τη συζήτησή μας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΑΓΑΚΗΣ: Θα καταλήξω καταρχάς σε ένα βασικό συμπέρασμα. Όπως γνωρίζετε στην αναθεώρηση του Συντάγματος είχε τεθεί αυτό το θέμα. Το άρθρο προς αναθεώρηση δεν πήρε τον απαιτούμενο αριθμό ψήφων ούτε στην πρώτη ούτε στη δεύτερη Βουλή. Αν δεν απατώμαι ήταν 162 με 154 ψήφους και επομένως δεν προχώρησε.
Αυτό που θα κρατήσω όμως και θα σταθώ δεν είναι ο ορισμός των ΜΚΟ- που πολύ σωστά το έθεσε ο κύριος Τσούρας- αλλά η αναμόρφωση του όρου. Θα συμφωνήσω απόλυτα ότι ο όρος πρέπει να είναι ΑΜΚΟ, δηλαδή, Ανεξάρτητες Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Οργανώσεις, δηλαδή, Ανεξάρτητες Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις. Νομίζω, ότι αυτό είχε προταθεί και στην Αναθεώρηση του Συντάγματος. Να δούμε λοιπόν πως μπορεί να τεθεί ο όρος ΑΜΚΟ γιατί θεωρώ ότι εκφράζει καλύτερα. Οι λόγοι είναι σαφείς: Αφενός είναι ανεξάρτητες. Εδώ στη χώρα μας έχουμε νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εξασφαλίζουν αυτή την ανεξαρτησία. Είναι οπωσδήποτε μη κερδοσκοπικές και νομίζω ότι εκεί πρέπει να καταλήξουμε. Αυτή είναι η πρώτη μου πρόταση.
Όσον αφορά τη φυσιογνωμία των ΜΚΟ έχουν κατακτήσει και αποκτήσει σημαντικό ρόλο στην δημόσια, την κοινωνική και πολιτική ζωή και παρουσιάζεται σιγά-σιγά μια ενδυνάμωση του ρόλου τους. Ο εθελοντισμός στην Ελλάδα ήταν κάπως άγνωστος. Μας δόθηκε η ευκαιρία και η δυνατότητα στους Ολυμπιακούς Αγώνες να έχουμε 52.000 εθελοντές, ήταν ένα πολύ μεγάλο εγχείρημα αυτό, αριθμός ρεκόρ, αν αναλογιστείτε ότι στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες ο αριθμός των εθελοντών ήταν 36.000. Απ΄ ότι διάβασα στο κείμενο για τις προτάσεις που έχουνε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνο, επιδιώκουν να εξασφαλίσουν τον ίδιο αριθμό εθελοντών που είχαμε στην Ελλάδα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Η έννοια των ΜΚΟ στην Ελλάδα δεν έχει προσδιοριστεί ούτε νομικά ούτε διοικητικά, αυτό είναι βεβαιωμένο, αλλά έχει όμως διαμορφωθεί πολιτικά στην πράξη. Καμιά νομική ή διοικητική απόφαση δεν υφίσταται που να θέτει προϋποθέσεις. Πιστεύω, ότι στη νομοθετική πρωτοβουλία που θα γίνει αυτά θα καθοριστούν και θα οριοθετηθούν, διότι η οριοθέτηση είναι το άλφα και το ωμέγα.
Όπως πολύ σωστά αναφέρθη και ο κύριος Τσούρας, πράγματι τα Υπουργεία πχ. που συνεργάζονται πάρα πολύ στενά με τις ΜΚΟ όπως το Εξωτερικών, το Υγείας, το Αλληλεγγύης, το Παιδείας, το ΠΕΧΩΔΕ, το πολιτισμού δεν έχουν ορίσει και αυτά τα ίδια τι σημαίνει ΜΚΟ. Πρέπει να γίνει καταγραφή και μητρώο των ΜΚΟ. Αυτή είναι η δεύτερη πρόταση.
Η τρίτη πρόταση είναι, ότι η παρουσία και η δράση των ΜΚΟ στην Ελλάδα εκτός του ότι είναι αρκετά θολές, υπάρχουν και ορισμένα σοβαρά ερωτήματα για τη διάθεση των χρημάτων τα οποία λαμβάνουν και για τον τρόπο που τα λαμβάνουν. Σας αναφέρω πχ. ότι από τον κατάλογο του Υπουργείου Εξωτερικών, με την ευκαιρία που βρίσκεται ο Υφυπουργός Εξωτερικών εδώ, βλέπω μια απάντηση που εδόθη σε Βουλευτή, για το θέμα χρηματοδότησης των ΜΚΟ, Ακτή Αϊβορι, το θέμα είναι γεωργία, πρόγραμμα μεταποίηση ντομάτας. Δώσαμε εμείς για το πρόγραμμα μεταποίησης της ντομάτας στην Ακτή Αϊβορι στην Αφρική 2.000.000 ευρώ.
Είναι ορισμένα θέματα τα οποία πρέπει να μας απασχολήσουν. πχ. από το 1996 έως το 2004 είχαν δοθεί σε ΜΚΟ 68.000.000. Αντιλαμβάνομαι, βέβαια, ότι αυτά είναι υποχρεώσεις μας απέναντι σε διεθνείς οργανισμούς, διότι υπάρχουν και διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι βάζουν και ποσοστό του ΑΕΠ από το οποίο θα χρηματοδοτηθούν οι ΜΚΟ. Πιστεύω, ότι πρόκειται για τέτοιες υποχρεώσεις αλλά ορισμένες μου προκαλούν εντύπωση. Βλέπω πχ. για την ενίσχυση του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού της Κούβας 8.300.000. Θα σας δώσω και τον κωδικό αν θέλετε. Υπουργείο Εξωτερικών Κούβας, κωδικός 220, θέμα επικοινωνίες, αγορά ραδιοτηλεοπτικού εξοπλισμού δωρεάν στο κρατικό ινστιτούτο ραδιοτηλεόρασης της Κούβας 8.300.000. Έχω πάρα πολλά τέτοια παραδείγματα. Αυτά τα δίνει το Υπουργείο Εξωτερικών προς την Κούβα στις 31/12/1997.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ(Πρόεδρος της Επιτροπής) : Άρα, αυτό το ποσό είναι σε δρχ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΑΓΑΚΗΣ: Ναι, αυτό το ποσό είναι σε δρχ. Σύνολο όμως είναι 68.000.000 ευρώ. Θα ήθελα να επισημάνω και ορισμένες περιπτώσεις 2010 αλλά δεν είναι του παρόντος. Θα δώσω τον κατάλογο στον κύριο Υπουργό να τις ελέγξει μια –μια .
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗΣ : Χρήσιμο θα ήταν αν εντοπίζατε και καμία τέτοια περίπτωση για την περίοδο 2004-2009.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΑΓΑΚΗΣ: Υπάρχουν αρκετές και όχι μόνο υπάρχουν αρκετές αλλά είναι και συνέχεια προγραμμάτων. Πάρα πολλά προγράμματα του 2009 και του 2010 είναι συνέχεια προγραμμάτων από το 2008 και πάρα πολλά του 2004 είναι συνέχεια προγραμμάτων από το 2003.
Ανέλαβα την υποχρέωση να επικοινωνήσω με την ΚΕΔ για να σας ενημερώσω, σας διένειμα ήδη τα ακίνητα της ΚΕΔ, τα οποία είχαν δοθεί και παραχωρηθεί από την ΚΕΔ σε ΜΚΟ. Το θέμα είχε προκύψει αφενός τότε με τα κληροδοτήματα, που είχα θέσει πάλι το ίδιο ερώτημα, αλλά όταν στην Επιτροπή των ΔΕΚΟ περάσαμε τον Πρόεδρο της ΚΕΔ πριν από λίγο καιρό, τον παρακάλεσα να μου στείλει τον κατάλογο με τα ακίνητα που έχουν δοθεί και σε ποιες ΜΚΟ. Ο κατάλογος είναι στη διάθεση σας. Περιλαμβάνει 39 ακίνητα. Είναι 51 τα ακίνητα αλλά 39 οι Οργανώσεις. Θα τον μελετήσετε και θα δούμε τι ακριβώς συμβαίνει με αυτές τις παραχωρήσεις ακινήτων της ΚΕΔ.
(Συνέχεια ομιλίας κ. ΙΩΑΝΝΗ ΤΡΑΓΑΚΗ)
Η Κ.Ε.Δ. έδωσε αυτά τα ακίνητα σε μη κυβερνητικές οργανώσεις. Θα κλείσω με το συμπέρασμά μου ότι αποδεχόμαστε ως Μ.Κ.Ο. (Μη Κυβερνητική Οργάνωση) μια οργάνωση η οποία χρηματοδοτείται αποκλειστικά ή σχεδόν αποκλειστικά από τεχνικούς πόρους. Εάν ναι, ποια είναι η διαδικασία ελέγχου και ποιος εγγυάται την ανεξαρτησία σας και σε ποιους λογοδοτούν οι Μ.Κ.Ο;
Είναι το πιο βασικό ερώτημα, οι αντιδράσεις τους και με ποιόν τρόπο. Θα συνεχίσουμε αυτή την έρευνα, θα συνεργασθούμε όλοι ώστε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα. Εκείνο για το οποίο θα ήθελα να προτρέψω την Κυβέρνηση είναι ότι θα πρέπει τάχιστα να μπει σ’ αυτό το θολό τοπίο των Μ.Κ.Ο. μια τάξη. Πρώτον, πόσες είναι και ποιες οι Μ.Κ.Ο.; Δεύτερον να έρθει νομοθετική ρύθμιση η οποία θα οριοθετεί τις αρμοδιότητες, τις χρηματοδοτήσεις τους καθώς και όλους τους πόρους.