Ομιλία στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής - Γ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, τον λόγο έχει ο κ. Τραγάκης.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΑΓΑΚΗΣ: Θα ήθελα να σας καλωσορίσω κύριε Πρόεδρε και τα μέλη του Συμβουλίου σας και θα ήθελα να πω ότι εσείς τώρα μιλάτε για τα πεπραγμένα του 2020, όταν αναλάβατε τον Φεβρουάριο του 2022, λόγω παραίτησης του προηγούμενου προέδρου του κυρίου Πολέμη και του κυρίου Χλομούδη. Η παραίτηση έγινε τρείς μήνες πριν από τη λήξη της θητείας τους, η οποία ήταν πενταετής. Επομένως, θα μπορούσαν να μείνουν για δύο μήνες ακόμη για να συμπληρώσουν τη θητεία τους. Παραιτήθηκαν, οπότε αντικαταστάθηκαν από εσάς. Άρα, εσείς τώρα έχετε αυτή την υποχρέωση. Θέλω να πω συνοπτικά ότι η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένος συστήθηκε το 2014 ως αυτόνομη υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και μετατράπηκε σε ανεξάρτητη αρχή τον Μάιο του 2006, υπαγόμενη πλέον στη Βουλή. Σωστά. Η αποστολή της είναι η εποπτεία, η ρύθμιση και η διασφάλιση της νομιμότητας των σχέσεων μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικών φορέων του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος με έμφαση στην τήρηση της συμβατικής τάξης και την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ελεύθερου ανταγωνισμού. Η λειτουργία της Αρχής αποτελεί πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας δικαίου για ατομικούς κλάδους της εθνικής οικονομίας, όπως είναι ο κλάδος της εφοδιαστικής, η ακτοπλοΐα, ο κλάδος των τουριστικών πλοίων και σκαφών αναψυχής, με 3.700 τουριστικά πλοία αναφέρεται αυτό στην Έκθεση, στην ομιλία του κυρίου Αγγελόπουλου στις 18/2/2020.
Η ναυτιλία μας αντιστοιχεί περίπου στο 7% του ΑΕΠ, σημαντικό τμήμα της οποίας είναι η ναυτιλία των μικρών αποστάσεων που εξυπηρετείται από τους ελληνικούς λιμένες με σημαντική προστιθέμενη αξία στην οικονομία και κομβικό ρόλο στον εφοδιασμό και το εμπόριο των νησιών.
Εδώ θα ήθελα να κάνω μια παρατήρηση, την οποία είχα αναφέρει σε μια ομιλία μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη νησιωτική πολιτική, επιλέξει από τα πρακτικά 18.2.2020. Το εθνικό λιμενικό σύστημα έχει μεγάλη αρμοδιότητα δεν λέω για τη Ρ.Α.Λ. και μόνο, αλλά και για τους τρεις φορείς. Πράγματι έχουμε ανάπτυξη ακτογραμμής όσο και η Αφρική 15.000 χιλιόμετρα, έχουμε πράγματι μια τεράστια ακτογραμμή, έχουμε 114 κατοικημένα νησιά, 900 λιμάνια, όρμους και καταφύγια. Τώρα μάλιστα με μια απόφαση που είχε δοθεί το 2019 και οι ιδιωτικοί λιμένες, δηλαδή αγκυροβόλια, ορισμένα από τα οποία έχουν ιδιωτικοποιηθεί κιόλας. Αυτό είχε εντυπωσιάσει τότε και νομίζω ότι είναι ένα θέμα, το οποίο θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε.
Είχα ρωτήσει πάλι τότε στην Επιτροπή μας και είχα αναφέρει ότι έχω μπερδευτεί λίγο, έχουν μπερδευτεί όλοι, Ρ.Α.Λ., Δημόσια Αρχή Λιμένων, Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων και είχα θέσει το ερώτημα να ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες.
Ο κ. Υπουργός, όταν είχε παρουσιάσει τη νυν διοίκηση, είχε πει τότε ότι οι αρμοδιότητες δεν στερούνται από τη Ρ.Α.Λ., μάλιστα είχε φέρει και το νόμο 4770/21, στον οποίο είχε αναφέρει, ότι επειδή υπήρξε επικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων και της Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής, σε θέματα όπως παραδείγματος χάρη η εποπτεία και η ρύθμιση της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής, για θέματα εποπτείας, ρύθμισης, συμμόρφωσης με την ελληνική και κοινοτική νομοθεσία, ακόμη και με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για θέματα καθορισμού τελών λιμενικών υπηρεσιών και θέματα τελών λιμενικών υποδομών.
Αυτό ακριβώς αντιμετωπίσαμε, δεν καταργήθηκε η Ρ.Α.Λ., ούτε σαφώς θίχτηκε η ανεξαρτησία, απλώς καταφέραμε να επιλύσουμε πρακτικά προβλήματα και να αποφύγουμε ακριβώς να δημιουργούνται συγχύσεις στους φορείς διαχείρισης, διοίκησης λιμένων και αντιφατικές αποφάσεις που μπορούσαν να οδηγηθούν, λόγω κενού νομολογίας που υφίστανται και άπτονται ζητημάτων ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Αυτό, λοιπόν, το περιεχόμενο των συγκεκριμένων διατάξεων που αφορούσαν τη Ρ.Α.Λ., δημιούργησε ορισμένα άλλα προβλήματα.
Δηλαδή, παραμένει η ΡΑΛ ανεξάρτητη; Ασφαλώς.
Παραμένει να έχει τις ίδιες αρμοδιότητες; Ασφαλώς.
Από πού προκύπτει αυτό; Προκύπτει από το γεγονός, ότι όπως έχει αναφερθεί η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων διατηρεί τη γενικότερη αποστολή, εποπτεία, ρύθμιση και διασφάλιση της νομιμότητας των σχέσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος, με έμφαση την τήρηση της συμβατικής τάξης και την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ελεύθερου ανταγωνισμού. Ούσα Ανεξάρτητη Αρχή και σε αυτό το θέμα είναι ο ρυθμιστής της λιμενικής βιομηχανίας και η εποπτική αρχή για τις συμβάσεις παραχώρησης Πειραιά – Θεσσαλονίκης, όπως ….. και ολοκληρώθηκε.
Παράλληλα, γνωμοδότησε προς το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αναφορικά με την άσκηση δημόσιας εξουσίας εντός λιμενικής ζώνης, κινήθηκε αυτεπαγγέλτως, έκανε μνημόνια και με την Αρχή Ανταγωνισμού και με άλλες Αρχές. Επομένως, από αυτά τα μνημόνια αναγνωρίζονται και τα εποπτικά της καθήκοντα.
Θέλω τώρα να σας υποβάλω μερικές προτάσεις.
Κατ’ αρχάς είπατε για την απόφαση, που ανέφερε την χύδην παλαιοσιδήρου (scrap) από τον πυθμένα του εμπορικού λιμένα Βόλου, το λύσατε καταθέτοντας στα πρακτικά το απόσπασμα αυτής της απόφασης.
Τα έσοδα, όπως πολύ σωστά είπατε, το 0,3% των ετήσιων εσόδων του Οργανισμού Λιμένων καθώς και των καθολικών και ειδικών διαδόχων τους και το 0,2% των λοιπών φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων συμπεριλαμβανομένων των Δημοτικών και Κρατικών Λιμενικών Ταμείων καθώς και των ιδιωτικών φορέων εκμετάλλευσης τα έσοδα αναφέρατε στο 2020 -θα μας απαντήσετε αν έχετε στοιχεία για το προηγούμενο έτος το 2021- ανήλθαν ακριβώς σε 983.157,58 ευρώ και από τα δημοτικά λιμενικά ταμεία ένα μικρό πάρα πολύ μικρό ποσοστό.
Θέλω τώρα να αναφερθώ και λίγο σε ό τι αφορά τα σημαντικά στατιστικά αυτά τα οποία είναι σημαντικά για μας και στα οποία οφείλετε απάντηση. Το πρόγραμμα αξιοποίησης των δέκα περιφερειακών λιμένων. Εσείς αναφέρετε δέκα περιφερειακά λιμάνια. Όταν είχα ρωτήσει, τότε, στην ακρόαση τον κ. Αγγελόπουλο μου είχαν αναφερθεί 22.
Έχει αλλάξει το νούμερο ή υπάρχουν και άλλα λιμάνια τα οποία πρόκειται να αξιοποιηθούν;
Το δεύτερο ερώτημα μου αφορά την υλοποίηση των δράσεων ψηφιακών υποδομών της Αρχής. Είχατε και τότε αναφερθεί, είχε αναφερθεί ο κ. Αγγελόπουλος παλαιότερα, ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να προχωρήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ένα ερώτημα που θέλω να σας υποβάλω επίσης, είναι ένα επίκαιρο ερώτημα, που αφορά την πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία που αφορά την σύγχρονη ενεργειακή αξιοποίηση και τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της Αρχής. Αφορά την ηλεκτροφόρτιση και ηλεκτροδότηση στους ελληνικούς λιμένες. Θέλω να σας παρακαλέσω να μου πείτε πού βρίσκεται αυτή τη στιγμή η ηλεκτροφόρτιση, και ηλεκτροδότηση στους ελληνικούς λιμένες. Ένα πολύ σημαντικό θέμα.
Επίσης, θέλω να αναφερθώ και σε ότι αφορά θέματα προσωπικού για το γεγονός ότι πράγματι υπάρχει σημαντική έλλειψη προσωπικού. Εσείς έχετε στο οργανόγραμμα σας -αν δεν απατώμαι 35 οργανικές θέσεις- από αυτές τις 35 οργανικές θέσεις υπηρετούν 11 άτομα μόνο. Αντιλαμβάνομαι, λοιπόν, ότι με τόσα λίγα άτομα η Αρχή που έχει ένα πολύ μεγάλο έργο δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Είμαστε στη διάθεσή σας, όλο το Κοινοβούλιο, πιστεύω όλες οι πτέρυγες, ότι αν χρειαστεί μέσω της κινητικότητας και αν θέλετε και εξειδικευμένα στελέχη να μπορέσουμε να σας βοηθήσουμε σε αυτό τον τομέα.
Έχετε απαντήσει σε ένα ερώτημα που σας είχε τεθεί από τον παριστάμενο. Το ερώτημα ήταν ότι επειδή είχατε διατελέσει επί δύο χρόνια -και κλείνω κ. Πρόεδρε με αυτό- το ερώτημα ήταν ότι επειδή είχατε διατελέσει δύο χρόνια στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΛΠ εξυπηρετώντας τότε τα συμφέροντα του ΟΛΠ και πως αυτά τα συμφέροντα τα οποία είναι μπορώ να πω σε αντίθεση με ορισμένες αποφάσεις της ΡΑΛ μπορούσαν να αντιμετωπιστούν. Είχατε απαντήσει τότε και θα ήθελα να δω αν αυτή η απάντησή σας ισχύει και τώρα ότι αν ανατρέξουμε στα πρακτικά των αποφάσεων του ΟΛΠ θα δούμε ότι σε πάρα πολλές αποφάσεις, σημαντικές αποφάσεις μάλιστα, η δική σας θέση ήταν παρών ή και αρνητική.
Ευχαριστώ πάρα πολύ για την ανοχή σας